De kerk speelt een grote rol in de samenleving. Maar waarom? Wat doet de kerk en waar staan ze voor?

Voorbeelden van zorg dragen

Oktober 2022, kerken gaven aan tot 10.000 opvangplekken te kunnen bieden aan statushouders. Coronatijd, Kerk in Actie nam leiding met het platform ‘Niet Alleen.’ De afgelopen tijd hebben diaconieën klaargestaan om mensen te helpen die hun energierekening niet meer kunnen betalen. En denk aan het Leger des Heils, een van de grotere christelijke organisaties die werkt vanuit haar geloofsovertuiging. Zij hebben in oktober 2022 135 buurtkamers opengesteld³. Uit een recent onderzoek van Actie Kerkbalans⁴ blijkt dat kerkleden ook echt verwachten dat kerken maatschappelijke vraagstukken ter harte nemen. Het gaat dan met name om de aanpak van eenzaamheid, vluchtelingenopvang en armoede. Kerken worden door mensen verbonden met crisismomenten, er wordt verwacht dat de kerk als een fundament is waar ze op kunnen bouwen. Uit hetzelfde onderzoek kwam ook dat kerkleden na vrienden en familie, aankloppen bij de kerk voor steun.

In de standpunten van het CDA is te lezen dat de kerk vaak een belangrijke rol speelt bij mantelzorg, opvang van vluchtelingen, dak- en thuislozen en de bestrijding van armoede⁵.

De kerk als symbool

Mensen zien de kerk en weten dat zij thuis zijn, het is een onderdeel van hun dagelijks leven. Kerken die wegvagen brengen vaak veel emoties met zich mee.

De kerk heeft een religieuze waarde: een belangrijke waarde, die te maken heeft met herkenbaarheid. Dit zijn de religieuze, emotionele en herinneringswaarden door de rol die een kerkgebouw speelt in de levens van mensen⁶.

In de factsheet van kerkenvisies⁷ zegt Susan Lammers, algemeen directeur Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, het als volgt: “Onze wereld globaliseert steeds meer. Dat roept een behoefte op aan ankers. Zekerheden over waar we vandaan komen, wie we zijn en wat van belang is. Gebedshuizen bieden dit soort houvast.”

In de kerkenvisie van Rotterdam⁸, staat beschreven dat een kerkgebouw als een baken is. Het staat symbool voor saamhorigheid. In deze kerkenvisie geven verschillende mensen hun mening over het behouden van kerken. Er wordt o.a. gezegd dat mensen een plek nodig hebben waar ze zich thuis en welkom voelen. Een plek waar ze de essentie van hun bestaan ervaren. Dat gebedshuizen een plek zijn van verwondering en ontmoeting.

Hoeveel waarde de kerk daadwerkelijk heeft zie je ook terug in het geld wat erheen gaat vanuit de overheid. 4% van alle rijksmonumenten zijn kerken/gebedshuizen terwijl 40% van het jaarlijkse bedrag dat voor onderhoud van rijksmonumenten beschikbaar is, naar kerken/gebedshuizen⁸ .

Wij vinden het belangrijk dat kerken hun rol kunnen behouden en zich steeds meer kunnen positioneren. Ook jij kan meehelpen kerken een verder bestaan te geven en daarmee de rol die zij hebben te ondersteunen. Op de homepage vind je 3 manieren om je steentje bij te dragen. 

1. Van Walsum, S. (2016, 26 maart). We zullen de kerken vreselijk gaan missen. de Volkskrant. https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/we-zullen-de-kerken-vreselijk-gaan-missen~b2e5518a/?utm_source=facebook&utm_medium=social&utm_campaign=shared%20content&utm_content=paid&hash=007833c267e219944afd4cf0daa00a0de025f10a
2. Engbersen, R., & Daamen, S. (2018, maart). De maatschappelijke rol van religieuze organisaties. openresearch.amsterdam. Geraadpleegd op 11 april 2023, van https://openresearch.amsterdam/nl/page/40449/de-maatschappelijke-rol-van-religieuze-organisaties
3. Vroegindeweij, G. (2022, 12 oktober). Kerken dienen wél groot maatschappelijk belang. RD.nl. https://www.rd.nl/artikel/994258-kerken-dienen-wel-groot-maatschappelijk-belang
4. Paloni, F. (2023, 18 januari). Onderzoek Kerkbalans: ‘Mensen verwachten dat Kerk in crisistijd een fundament is’ – Katholiek Nieuwsblad. Katholiek Nieuwsblad. https://www.kn.nl/nieuws/kerk-in-nederland/onderzoek-kerkbalans-mensen-verwachten-dat-kerk-in-crisistijd-een-fundament-is/
5. Kerken en maatschappelijke organisaties. (z.d.). CDA – Apeldoorn. https://www.cda.nl/gelderland/apeldoorn/standpunten/kerken-en-maatschappelijke-organisaties
6. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. (2011). Een toekomst voor kerken. https://www.joostdevree.nl/bouwkunde2/jpgh/herbestemming_12_handreiking_toekomst_kerken_www_cultureelerfgoed_nl.pdf
7. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2021, juni). Kerkenvisies feiten en inzichten.
8. Gemeente Rotterdam. (2020, mei). Samen naar aanpak.