Over ons

St. Kerken voor Kerken is ontstaan vanuit een initiatief van ds. Drs. Rens Schalkwijk en drs. Cynthia Ortega-Martijn (destijds Tweede Kamerlid voor de CU).
De eerste paar jaren vergaderde zij in de Tweede Kamer. Daar deden mee vertegenwoordigers van: SKIN, Task Force Toekomst Kerkgebouwen, RK (al snel was deze positie leeg wegens het
met pensioen gaan van de betrokken persoon), PKN, CU, CDA en SGP (Cynthia was woordvoerder namens de drie christelijke partijen). In 2013 is de St. Kerken voor Kerken opgericht, waarbij
de statuten zijn opgesteld door Cynthia. De stichting bestaat uit een Raad van Toezicht en een Bestuur. Ds. Schalkwijk was de eerste voorzitter van de Raad van Toezicht en Mw. Ortega-Martijn
was de eerst bestuursvoorzitter.

In de loop van de jaren heeft deze stichting heel veel contacten ontwikkeld op de universiteiten, de verschillende overheden (gemeente, provincie en rijk), de kerken, het zakenleven en de
financiële wereld. Haar kern: geef christelijke kerken als eerste de kans om een vrijkomend kerkgebouw over te kopen. Daarvoor zijn die kerkgebouwen gebouwd. Alle andere functies kunnen
na een moratorium van 3 á 5 jaar alsnog nagegaan worden: maatschappelijk, commercieel, en andere religieus gebruik. Er zijn immers vier christelijke groeperingen die op zoek zijn naar kerkgebouwen: (1) internationale kerken, (2) migrantenkerken, (3) nieuwe Nederlandse initiatieven – kerk startups, en (4) het planten van nieuwe kerken (vanuit Nederland of van buiten).

Bij de internationale kerken kunt u denken aan Hillsong Amsterdam die op zoek was naar een kerkgebouw. Ze begonnen aan huis met vier mensen, gingen toen in een bar, daarna in een discotheek aan het Rembrandtplein, vervolgens het Tropenmuseum erbij en wilden toen naar een kerk. Helaas lukte dat niet en ze kerken nu in het Theater Amsterdam aan de Danzigerkade. Waar ze voor corona meerdere diensten per zondag hadden.
Er zijn meer dan een miljoen migrantenchristenen in Nederland, ieder op zoek naar kerkruimte. Helaas zijn ze in de steden vaak -zoals Hillsong- urbane nomaden die van hot naar her gaan en gestuurd worden. Zo is Victory Outreach in Den Haag meerdere malen van plaats moeten verhuizen, zesmaal. Twee keer werd zij uit hun locatie gezet vlak voor kerst. De laatste keer met kerst 2020 toen ze belden om hulp. Elk keer verliezen ze mensen en mogelijkheden. Nu zitten ze in een kleine bijzaal in Mariahoeve, op zoek naar een eigen kerkgebouw waar ze rustig kunnen blijven. Ze zijn vooral bekend vanwege hun zorg aan verslaafden.
De Protestantse kerk in Nederland heeft rond de 150 pioniersplekken in Nederland, bestaand of in ontwikkeling, waar rond de 20 duizend mensen bij betrokken zijn. Zij hebben elk hun eigen ruimte nodig, waarbij een kerkgebouw niet misstaat en vaak vanuit de aard van hun werk en herkomst wenselijk is. Zij is één van de Nederlandse kerken die nieuw werk start.
Uit Afrika, Botswana via Zuid-Afrika, kwam een voorganger. Hij is jaren geleden uitgezonden vanuit Engeland naar Nederland om daar een kerk te planten. Eerst begon hij als docent op een internationale school, met daarnaast het voorgangerschap. Intussen is het team gegroeid, is hij full-time voorganger en zijn ze ook in een andere stad met diensten begonnen.

Helaas is het ons als St. Kerken voor Kerken niet voor de wind gegaan. Aan de ene kant hebben wij een groot, warm en diep netwerk, zowel landelijk als internationaal. Aan de andere kant lukte het ons niet om fondsen te werven. Iedereen zei de visie te ondersteunen, maar niemand kon het opbrengen om geld erin te stoppen, geen banken, kerken, of organisaties. De ANBI-status die werd geambieerd werd nooit aangevraagd wegens een gebrek aan inkomsten. Op een gegeven moment besloot het bestuur de bankpasjes stop te zetten om geld te besparen. Intussen werd de rekening bij Triodos bank ook opgeheven.

Eind december 2021 zou de stichting beslissen om zich op te heffen, de stichting door te geven aan een andere stichting (SKIN) of toch nog door te gaan. Een ontmoeting met iemand die zich geroepen voelde om exact hetzelfde te doen als St. Kerken voor Kerken, mét medenemen van de maatschappelijke taken van de kerk, veranderde alles. Op het laatst is besloten om toch door te gaan, mede omdat er ineens ook een injectie van financiën kwam.

Nu zijn we één maand verder en lijkt het alsof er een enorme stroomversnelling is. Duurzaamheids-partners, vastgoed vrienden, architecten, leiders van leiders, investeerders, overheden en kerken zijn benieuwd naar en bereid om samen te werken met de stichting.

De opgave is groot, héél groot. Nederland heeft zoals gezegd 1.500 kerken van de hand gedaan. Zie hiervoor het boek, met een uitvoerig en visueel verslag, van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Kerkgebouwen, 88 inspirerende voorbeelden van nieuw gebruik – van appartement tot zorgcomplex. En, zou ik toevoegen: alles daartussen in. Ook heeft zij 300 kerkgebouwen gesloopt. Waaronder de mooiste gesloopte kerk van Nederland: de Koninginnekerk te Rotterdam; die had de Duitse bombardementen overleefd, maar de sloophamers helaas niet. Er zullen de komen jaren minimaal nog eens 1.500 kerken te koop komen. Het RCE schat dat uiteindelijk 30 á 80% van de kerkgebouwen verkocht zullen worden. In het ergste geval zullen dan van de aanvankelijke 7.000 kerkgebouwen nog 1.000 over zijn gebleven. Willen we dat? Een voormalig rijksbouwmeester zei: de kerk is de grootste openbare ruimte die er is.

Intussen is de kwestie van de ‘Kerkgebouwen’ goed tussen de oren gekomen. Het RCE moedigt ook elke gemeente in Nederland aan om een eigen kerkenvisie te ontwikkelen. Ons advies is dan om ook een moratorium voor de christelijke kerkgebouwen in te bouwen: laat de gebouwen 3 á 5 jaar verplicht doorverkopen aan kerken. Lukt dat niet dan kunnen ze altijd nog doorverkocht. Laatst stond zo een kerkgebouw van de Baptisten te koop. Er waren meer dan 10 kerken die het wilden kopen. Het is kerkelijk doorverkocht aan een van oorsprong Australische kerk die in een hotel was begonnen en ook aan het zwerven was geraakt. Nu hebben ze rust en kunnen de 3 á 4 kerken en kerkelijke initiatieven die daar ook waren hopelijk ook daar doorgaan. De wens is dat het kinderwerk voor de wijk dat jaren functioneerde weer ter hand genomen zal worden door de kerken.

St. Kerken voor Kerken streeft ernaar om een ‘one-stop-shop’ te worden om uw behoefte aan kennis en kerkelijke ruimte te vervullen. Daartoe heeft zij een breed, diep en warm netwerk. Wij hopen u hierbij te helpen.
Burgerlijke gemeenten kunnen ons ook benaderen voor hulp bij uw kerkenvisie (zowel de inhoud als de kerken, organisaties en instanties die hierbij zouden willen helpen en meedenken). Kerkelijke gemeenten en organisaties kunnen ons benaderen voor kerkruimte. Wij gebruiken een drievoudige aanpak: geestelijke visie – architectonische vormgeving – en financiële realisatie. Een voormalig voorganger en vastgoed deskundige zei: als je maar één van de drie hebt dan verlies je, heb je twee van de drie dan komt de derde altijd, het mooiste is als je alle drie hebt. Wij kunnen u helpen met en aan alle drie, DV.

Momenteel actueel: De Geertruidenkerk te Utrecht.
Amaliadwarsstraat 2 A-B – Utrecht (molenbeek.nl)